Zazwyczaj mamy tendencję do ignorowania pewnych obszarów naszego ciała, chyba że powodują one dyskomfort. Jednym z takich obszarów, na które zupełnie nie zwracamy uwagi, jest zewnętrzna część (podeszwa) naszej stopy. Objawy płaskostopia są bardzo częste u osób we wszystkich grupach wiekowych — szacuje się, że ponad 30% światowej populacji cierpi na płaskostopie, przy czym równania matematyczne nie pozostawiają żadnych złudzeń — tendencja jest wzrostowa — w ciągu najbliższej dekady procent chorych na tę przypadłość wzrośnie do 50 %.
Pomimo powszechności tego problemu niewiele osób wie, co to jest płaskostopie prostopadłe oraz podłużne. Z tego artykułu dowiecie się wszystkiego, co powinniście wiedzieć na temat płaskostopia. Na szczęście jest to przypadłość uleczalna. Najlepiej jednak pokrótce, ale szczegółowo omówić to schorzenie, aby wyjaśnić wam dokładnie:
- W jaki sposób objawia się płaskostopie?
- Jakie są przyczyny płaskostopia u dorosłych?
- Na czym polega leczenie płaskostopia? Czy wkładki na płaskostopie są skuteczne?
- Czy istnieją domowe sposoby na płaskostopie?
- Podsumowanie.
Płaskostopie — jakie są objawy?
Zapewne zauważyliście, że prawidłowy kształt stopy to taki, w którym występują tzw. łuki poprzeczne oraz podłużne. Te łuki mają za zadanie pomóc w utrzymaniu odpowiedniej postawy kręgosłupa poprzez równomierne rozmieszczenie ciężaru ciała podczas stania oraz w trakcie wykonywania aktywności fizycznej (chodzenie, bieganie, ćwiczenia siłowe i ogólnorozwojowe, taniec). Płaskostopie (podłużne oraz poprzeczne) objawia się tym, że łuki ulegają znaczącej lub całkowitej redukcji. Objawy są szczególnie widoczne podczas stania na podłodze, gdy stopa dotyka podłogi całą powierzchnią podeszwy. W większości przypadków zmiany te nie są bolesne, ale istnieje kilka objawów, które mogą powodować znaczący dyskomfort. O to, niektóre nieprzyjemne dolegliwości tego schorzenia:
- Ból oraz obrzęk stopy, oraz kostki.
- Ból łydek oraz kolan.
- Ból promieniujący na odcinek lędźwiowy pleców (ból tzw. dolnej części pleców).
Jakie są przyczyny płaskostopia u dorosłych?
Przyczyny płaskostopia możemy podzielić na wrodzone oraz nabyte (ze względu na wiek, albo liczne urazy):
Wrodzone płaskostopie: Problemy z płaskimi stopami są bardzo częste u niemowląt i małych dzieci, dlatego że stopa nabiera kształtu sklepienia z biegiem czasu. Jeśli łuki poprzeczne oraz podłużne nie wykształciły się prawidłowo — mówimy wtedy o płaskostopiu wrodzonym. Płaskostopie u dzieci może wystąpić w wyniku wad genetycznych. Co ciekawe, u większości dzieci chorych na tę przypadłość łuki są widoczne podczas siedzenia, ale znikają podczas stania. Niektóre dzieci potrzebują sporo czasu, aby z płaskostopia "wyrosnąć", natomiast u niektórych dzieci łuki nie pojawiają się wraz z wiekiem.
Płaskostopie nabyte: Nietrudno się domyślić, że jest to stan, który pojawia się dopiero w życiu dorosłym. Łuki stóp oparte są przede wszystkim o ścięgno strzałkowe. Wraz z wiekiem ścięgno zostaje narażone na różnego rodzaju stany zapalne albo "zerwanie" z powodu nadmiernego lub zbyt intensywnego używania (praca fizyczna, niektóre rodzaje sportu). Tego rodzaju nadużywanie bardzo często kończy się uszkodzeniem łuków, co jest bezpośrednią przyczyną płaskostopia u dorosłych.
Inne przyczyny płaskostopia u dorosłych:
- Uraz stopy i stawu skokowego (np., "skręcenie kostki" z rozerwaniem torebki stawowej),
- artretyzm,
- choroby neurologiczne,
- choroby kręgosłupa,
- otyłość,
- cukrzyca,
- ciąża,
- skolioza.
Na czym polega leczenie płaskostopia? Czy wkładki na płaskostopie są skuteczne?
Mimo że płaskostopie często jest niegroźnym stanem, a większość dzieci i dorosłych nie odczuwa żadnego bólu, ani innych nieprzyjemnych dolegliwości, istnieją objawy, których nie powinieneś bagatelizować. Są to m.in.:
- Płaskostopie, które rozwinęło się bardzo szybko.
- Nagły i narastający ból stopy, stawu skokowego.
- Stopy są sztywne i "ciężkie".
Istnieje kilka różnych metod leczenia płaskostopia. Skuteczność leczenia zależy więc od tego, w jak bardzo zaawansowanym stadium jest choroba. Przedstawiamy niektóre z metod leczenia:
- Ćwiczenia na płaskostopie — ćwiczenia tego typu mają na celu złagodzenie bólu i związanych z nim objawów, które są spowodowane tym stanem. Istnieją ćwiczenia rozciągające i wzmacniające, które przyczyniają się do poprawy siły i elastyczności stóp oraz stawu skokowego (np. toczenie piłki tenisowej). Jednak same ćwiczenia nie wystarczą, żeby osiągnąć pożądany rezultat. Warto również zadbać o:
- Wkładki na płaskostopie - źle dopasowane buty mogą prowadzić do płaskostopia. Z pomocą przychodzą wkładki ortopedyczne, które mają za zadanie wsparcie łuków poprzecznych oraz podłużnych. Oprócz łagodzenia bólu są one skuteczną formą walki z chorobą i ich używanie połączone z regularnymi treningami ścięgna strzałkowego często przynosi całkowite pozbycie się tej uciążliwej dolegliwości. Wkładki na płaskostopie to specjalistyczne wyroby medyczne, które pomagają redukować objawy płaskostopia.
- Fizjoterapia — jest to skuteczny sposób leczenia tego schorzenia. Fizjoterapia jest przeznaczona przede wszystkim dla osób kontuzjowanych podczas uprawiania sportu.
- Lekarstwa — lekarz pierwszego kontaktu jest upoważniony do przepisywania specjalistycznych lekarstw, które mogą pomóc złagodzić ból.
- Operacja — Na szczęście to ostatnia deska ratunku, wykonywana jedynie podczas przewlekłego, silnego bólu, którego nie da się uśmierzyć za pomocą sposobów, które opisaliśmy wyżej. Wskazania do zabiegu to naderwanie ścięgna, złamanie kości lub jej deformacja.
Domowe sposoby na płaskostopie poprzeczne i podłużne
W domu można wykonywać podstawowe ćwiczenia oraz zacząć używać wkładek do butów. Ale czy istnieją jeszcze jakieś inne sposoby, które pomogą w walce z tą przypadłością? Przedstawiamy kilka wskazówek, które możecie zastosować, doświadczając lekkich objawów choroby:
Unikajcie aktywności fizycznej — Aktywność fizyczna nasila ból i pozostałe objawy. Warto na chwilę zapomnieć o sporcie i skupić się na odpoczynku. Zamiast tego lepiej jest przykładać lód w miejsce bólu. Można również wspierać się maściami chłodzącymi, zawierającymi aloes, a także tymi z paracetamolem.
Utrzymujcie zdrową wagę — jeśli ból i dyskomfort z powodu płaskostopia towarzyszy wam od niedawna to zalecamy zrzucenie dodatkowych kilogramów, aby stopy miały mniejszy ciężar do dźwigania.
Wymień stare buty na nowe — Tak, jak wspominaliśmy wyżej, to buty mogą być przyczyną bólu i dyskomfortu. Jeśli jednak wymienialiście je niedawno, to postawcie na wkładki na płaskostopie, które odciążają więzadła, przyczyniając się do odbudowy łuków: poprzecznego i podłużnego, niwelując przy tym ryzyko ponownego pojawienia się problemu.
Podsumowanie:
Płaskostopie to z reguły schorzenie bezobjawowe, ale objawy są bardzo łatwe do wykrycia przez wykwalifikowanych lekarzy ortopedów i fizjoterapeutów. Nie można samodzielnie rozwiązać wszystkich, najbardziej zaawansowanych problemów, ale można złagodzić objawy. W razie poważnych problemów koniecznie zgłoście się do lekarza!
Wszystkie wkładki na płaskostopie znajdziesz tutaj