
Płaskostopie podłużne — przyczyny, objawy, leczenie
Stopa ludzka, złożona z 26 kości, 33 stawów, 20 mięśni i około 100 więzadeł, jest misterną konstrukcją, która przez całe życie daje ciału podparcie. Jakiekolwiek nieprawidłowości w jej budowie odbijają się negatywnie na zdrowiu, a takie wady wrodzone lub nabyte, jak płaskostopie podłużne, wymagają uwagi, wizyty u specjalisty, wykonywania odpowiednich ćwiczeń i noszenia specjalistycznych wkładek ortopedycznych na płaskostopie, jak na przykład wkładki Elastico lub Arcus Vaya Medical.
Co to jest płaskostopie podłużne?
Płaskostopie podłużne to zniekształcenie stopy, które charakteryzuje się obniżeniem łuku wysklepiającego stopę. Stopa, kiedy ma budowę prawidłową, powinna opierać się na podłożu w trzech punktach: na pięcie, na głowie pierwszej i piątej kości śródstopia. To między tymi punktami znajdują się łuki, których obniżenie i przyleganie do podłoża oznacza, że mamy do czynienia z płaskostopiem. W tym miejscu warto zauważyć, że płaskostopie nie jest niczym nadzwyczajnym u dzieci do 3 roku życia. Maluchy mają grubą warstwę tłuszczową pod skórą podeszwy, z czasem jednak łuki powinny pojawić się, a wtedy stopa będzie przylegać prawidłowo.
Płaskostopie może być elastyczne, czyli widoczne tylko podczas obciążenia stopy. Stopa taka wygląda prawidłowo w stanie spoczynku. Jest też płaskostopie sztywne, czyli widoczne nawet wtedy, gdy stopa nie jest obciążona. Pierwsza wada wynika z występowania niewystarczającego podparcia łuku, zwykle w wieku dziecięcym. Kiedy więzadła wzmocnią się, zanika. Płaskostopie sztywne jest wynikiem zniekształcenia kości.
Przyczyny płaskostopia podłużnego są różnorodne i mogą obejmować zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe. Często rozwój płaskostopia podłużnego jest również związany z nieprawidłową budową kości śródstopia, co prowadzi do niewłaściwego rozkładu obciążeń na stopie.
Objawy płaskostopia podłużnego
Objawami stopy podłużnej płaskiej jest obniżenie łuków podłużnych, zwłaszcza przyśrodkowego, koślawość pięty i szybkie męczenie się oraz bolesność stóp i łydek. Płaskostopie podłużne jest bardzo powszechne wśród osób starszych, zwłaszcza tych, które nagle przybrały na wadze. Pojawia się także u osób, które często pracują w nienaturalnej dla siebie pozycji stojącej. Przyczynami powstawania płaskostopia podłużnego mogą być też urazy, chodzenie zwykle po twardym podłożu, chodzenie na wysokich obcasach lub w nieergonomicznym obuwiu. Można także odziedziczyć specyficzną budowę stóp po przodkach. Płaskostopiu sprzyjają też zmiany hormonalne, także te towarzyszące ciąży lub długie unieruchomienie stopy. Nieleczone płaskostopie może wywoływać stany zapalne torebek i więzadeł stawowych stopy, obrzęki, ból utrudniający, a nawet uniemożliwiający stanie i chodzenie.
Leczenie płaskostopia podłużnego
Jeśli lekarz ortopeda lub podolog stwierdzi u pacjenta płaskostopie podłużne, może zaproponować różnorodne metody hamujące zmiany i łagodzące dolegliwości bólowe. Do popularnych metod stosowanych w walce z płaskostopiem należą między innymi: oklejanie stóp specjalnymi taśmami “kinesiology taping”, zabiegi fizykoterapeutyczne, a także, w przypadku bólu lub stanu zapalnego, przyjmowanie środków farmakologicznych. Pomocne są także odpowiednio dobrane ćwiczenia, które wzmacniają mięśnie stóp i poprawiają prawidłowe wysklepienie łuków. Zalecane jest także pływanie, czyli ruch, który odciąża stawy.
Warto zamienić też obuwie na szerokie i wygodne, w którym zmieszczą się wkładki ortopedyczne 3/4 zapobiegające zmęczeniu stóp Vaya Elastico lub klin przeciw płaskostopiu podłużnemu Vaya Arcus. Wkładki do butów na płaskostopie należy nosić cały czas, w każdym obuwiu. Przy utrwalonych zmianach niezbędna może okazać się interwencja chirurga.
Problem płaskostopia podłużnego — podsumowanie
Płaskostopie podłużne, będące deformacją stopy, często wynika z przyczyn genetycznych, osłabienia mięśni i więzadeł, nieodpowiedniego obuwia, nadmiernej masy ciała oraz urazów. Rozwój płaskostopia podłużnego związany jest również z nieprawidłową budową kości śródstopia, co prowadzi do niewłaściwego rozkładu obciążeń na stopie. Objawy płaskostopia podłużnego obejmują ból i zmęczenie stóp, koślawość pięty, a także dolegliwości bólowe w okolicach kostki, kolana i biodra, wynikające z nieprawidłowego ustawienia stopy.
Leczenie płaskostopia podłużnego zależy od zaawansowania schorzenia i jego objawów. W początkowych stadiach pomocne są ćwiczenia wzmacniające mięśnie stopy i łydek, noszenie odpowiedniego obuwia oraz stosowanie miękkich wkładek ortopedycznych, które poprawiają ustawienie stopy i zmniejszają dolegliwości bólowe. W bardziej zaawansowanych przypadkach może być konieczna interwencja chirurgiczna, mająca na celu cofnięcie deformacji stóp i przywrócenie prawidłowej funkcji stopy. Wczesne rozpoznanie objawów i odpowiednie leczenie są kluczowe dla skutecznego zarządzania tym schorzeniem i poprawy jakości życia pacjentów.