Pacjenci odwiedzający gabinet podologa często zwracają się do tego specjalisty z powodu widocznych zniekształceń w budowie stopy. U znacznej części z nich zmiany dotyczą piątego, najmniejszego palca. Lekarze przede wszystkim stykają się z pacjentami, którzy zauważają zmiany takie jak: palec młotkowaty, młoteczkowaty, palec nakładający się albo podwijający. Jakie są przyczyny takich deformacji w przypadku palca 5-go stopy? W jaki sposób im zapobiegać? Czy można je leczyć? Sprawdź, czy problem deformacji V palca dotyczy także Ciebie.
Spis treści:
- Palec młoteczkowaty
- Palec młotkowaty
- Palec nakładający się
- Palec podwijający się
- Profilaktyka — jak zapobiegać deformacji V palca?
- Leczenie deformacji 5-go palca stopy
Palec młoteczkowaty
Najczęściej deformacja ta dotyczy palców od 1-go do 5-go, czyli tych, które składają się z paliczka podstawnego, środkowego i dalszego. Palce młoteczkowate stanowią problem przy doborze obuwia i powodują ból szczytu palca. Na jego grzbiecie, w wyniku ciągłe ucisku w obuwiu, mogą pojawiać się także bolesne odciski i modzele. Niewłaściwe ułożenie palca wpływa także na kształt płytki paznokciowej.
Przyczyną powstawania palca młoteczkowatego jest przykurcz jednego ze ścięgien zginaczy palca 5-go, który przeczepiony jest do podstawy paliczka dystalnego, a także noszenie zbyt małego obuwia, które powoduje przykurczanie palca w niefizjologicznej pozycji.
Palec młotkowaty
Deformacja polega na zakrzywieniu palca w pozycji szponiastej w obrębie stawu śródstopno-palcowego (MTP) oraz na podeszwowym zgięciu w obrębie stawu międzypaliczkowego bliższego (PIP). Deformacja ta bardzo rzadko dotyczy piątego palca, ale może się pojawić np.:
- w wyniku noszenia zbyt wąskiego i krótkiego obuwia,
- przy paluchu koślawym, który spycha palce i prowadzi do zaburzenia równowagi mięśniowej,
- w wyniku zaburzeń neurologicznych, niedowładzie czy porażeniu kończyn.
Palec nakładający się
To jeden z najbardziej typowych przykładów deformacji 5-go palca stopy. Zazwyczaj jest wadą wrodzoną, rozpoznawaną u dzieci i u osób dorosłych. Bliższy paliczek podkurczony jest grzbietowo i przywiedzony w obrębie stawu śródstopno-paliczkowego. Piąty palec nakłada się na sąsiadujący palec czwarty. Zwykle deformacja ta nie wiąże się z bólem, ale jeśli dyskomfort się pojawia, osoba z palcem nakładającym się może mieć problemy z chodzeniem z powodu ucisku 5-go palca na 4-ty palec w bucie. Bywa też tak, że ból odczuwany jest w palcu 4-ym w wyniku ciągłego nacisku przez najmniejszy z palców.
Palec podwijający się
Palec podwijający się, przekręcony w stronę palca IV, także jest schorzeniem o podłożu genetycznym, rozpoznawalnym już u dzieci we wczesnym dzieciństwie. Paliczek u podstawy palca 5-go jest ustawiony w pozycji zgiętej i często nieprawidłowo zrotowany, co także odbija się na kształcie paznokcia.
Więcej na temat schorzeń stóp dowiesz się tutaj
Profilaktyka — jak zapobiegać deformacji V palca?
Palec podwijający się oraz nakładający się jest problemem dziedzicznym, wynika z genetyki i trudno mu przeciwdziałać. Żeby jednak zapobiec bólom stóp, warto zawsze dobierać wygodne obuwie. Można też stosować specjalne wkładki ortopedyczne i separatory palców, które układają całą stopę w prawidłowej pozycji.
Jeśli chcesz uniknąć placów młoteczkowatych i młotkowatych, unikaj ciasnego i krótkiego obuwia, wykonuj gimnastykę stóp i ćwiczenia palców. Zawsze uprawiaj sport w obuwiu do tego przeznaczonym, a gdy zauważysz zmiany w obrębie V palca lub innych, zgłoś się do podologa. Im szybciej zostanie wdrożone leczenie, tym łatwiej uniknąć bólu i ewentualnej ingerencji chirurga.
Leczenie deformacji 5-go palca stopy
W przypadku takich wad, jak palec podwijający się i palec nakładający się, najlepiej rozpocząć korektę już w wieku dziecięcym. Stosuje się przede wszystkim metody nieoperacyjnie, m.in. specjalne szyny dopasowane przez lekarza. Podolog może także zalecić noszenie obuwia z szerokim czubkiem oraz wkładki ortopedyczne.
Leczenie chirurgiczne stosuje się, kiedy inne środki nie przyniosły efektów. Między innymi wykorzystuje się zabieg przezskórnej tenotomii zginaczy, prostowników, kapsulotomię, przenoszenie ścięgien albo osteotomie i artrodezy (zabiegi na tkance kostnej). Są to jednak metody rzadko stosowane i tylko w skrajnych przypadkach, kiedy deformacja V palca uniemożliwia poruszanie się i powoduje ciągły ból.